วันอังคารที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2561

เครื่องแขวนไทย : ศิลปะและสิริมงคล 2

รูปแบบของเครื่องแขวน

แม้เครื่องแขวนจะมีหลายรูปแบบตามแต่ช่างจะคิดประดิษฐ์ขึ้นมา หากแต่รูปแบบมาตรฐานที่นิยมใช้กันในวังหลวง มีอยู่ไม่มากนัก ได้แก่


หน้าช้างดอกไม้สด ทำจากดอกพุด ดอกรัก และจำปี

ตาข่ายหน้าช้าง เป็นเครื่องแขวนรูปตาข่าย 3 เหลี่ยม ด้านบนเป็นสายโยง ตกแต่งด้วยลูกลุ่ย และพวงอุบะ



วิมานพระอินทร์ประดิษฐ์ ที่ประดับอยู่ในพระตำหนัก

วิมานพระอินทร์ เป็นการนำตาข่าย 3 เหลี่ยม 2 ชิ้นมาโยงเข้าด้วยกัน จนดูเหมือนรูปทรงอาคารเรือนไทย ตกแต่งด้วยลูกลุ่ยและพวงอุบะเช่นกัน



กลิ่นจระเข้ ดอกไม้สด ทำจากดอกรักและดอกกล้วยไม้

กลิ่นจระเข้ เป็นการถักตาข่ายที่มีแกน 3 แกน เลียนแบบตัวจระเข้ ตกแต่งด้วยพวงอุบะ


 
กลิ่นตะแคง ดอกไม้ประดิษฐ์ทำจากรักพลาสติคและริบบิ้นต่วน

กลิ่นตะแคง เป็นการถักตาข่ายทรง 6 เหลี่ยม ทำสายโยงบนและล่าง ตกแต่งด้วยพวงอุบะ



พวงกลางหรือพวงระย้า เครื่องแขวนประดิษฐ์ ทำจากรักพลาสติคและดอกจำปากระดาษ เป็นแบบที่นิยมใช้ในวังหลวงปัจจุบัน

พวงกลาง หรือพวงระย้า มีทรงเป็นพวง 6 เหลี่ยม ใช้โครงรูปดาว ถักตาข่ายเป็นกระโปรง ตกแต่งด้วยเฟื่องและพวงอุบะ



พวงแก้ว ที่แขวนประดับพระเมรุมาศ สมเด็จพระพี่นางเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

พวงแก้ว ใช้โครงลวดวงกลม ถักรักเป็นสายซ้อนกันเป็นชั้นๆ ตกแต่งด้วยดอกข่า และพวงอุบะ พวงแก้วมักทำเป็นเครื่องแขวนขนาดใหญ่



พู่กลิ่นดอกไม้สด เป็นงานเย็บแบบดอกพุดแล้วนำมาร้อยต่อกัน

พู่กลิ่น มีลักษณะเป็นแท่งยาวๆ ใช้การเย็บประกอบร้อยประกอบกับหยวกกล้วย ตกแต่งด้วยพวงอุบะ นิยมใช้แขวนตรงมุม หรือช่องว่างเล็กๆ



โคมหวด เครื่องแขวนประดิษฐ์จากรักพลาสติคและริบบิ้นต่วน 

โคมหวด เป็นเครื่องแขวนที่ต้องใช้โครงลวดที่ทำขึ้นมาโดยเฉพาะ เป็นทรงครึ่งวงกลม แล้วมาถักรักหุ้ม ประกอบตกแต่งด้วยเย็บแบบและพวงอุบะ

วัสดุที่ใช้  เดิมใช้ดอกไม้สดชนิดต่างๆ เช่น การถักตาข่าย ใช้ดอกรักหรือดอกพุด เย็บแบบด้วยกลีบกุหลาบ หรือกล้วยไม้ ดอกข่าทำจากกุหลาบหรือกล้วยไม้

ต่อมาใช้รักประดิษฐ์ที่ทำจากพลาสติค ริบบิ้นต่วนมาทำดอกข่า หรือใช้เป็นดอกไม้ประดิษฐ์ที่ทำจากผ้า

เมื่อวัสดุมีการพัฒนาขึ้น ก็มีผู้นำวัสดุใหม่ๆ มาทำเครื่องแขวน เช่น การใช้ดอกไม้ดินปั้น ดอกไม้ใยบัว และลูกปัดแบบต่างๆ


เครื่องแขวนจากงานลูกปัดที่ประดับในวัดราชบพิตรสถิตย์มหาสีมาราม

เครื่องแขวนได้รับการพัฒนาไปมาก แต่รูปแบบที่นิยมประดิษฐ์กันก็มีเพียงไม่กี่แบบเท่านั้น เพราะได้ผ่านการพิสูจน์จากกาลเวลาแล้วว่า เป็นแบบที่ใช้แขวนแล้วสวยงาม ลงตัว และให้ความเป็นสิริมงคลที่แท้จริง 

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น